به نقل از «ایمنا»

مفهوم هم‌آفرینی در معماری و طراحی شهری

تاریخ انتشار: ۸ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۴۹۶۱۶۰

هم‌آفرینی با طراحی اشتراکی در پیاده‌سازی پروژه‌های شهری متفاوت است و مزایایی به مراتب بیشتر برای توسعه شهرهای موفق به دنبال دارد.

به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، هم‌آفرینی اصطلاحی بسیار رایج در بخش‌های تجارت و مدیریت به‌شمار می‌رود که به‌تازگی در زبان معماری و طراحی شهری نیز خود را جا داده است. این عبارت به‌طور کلی با مفهوم همکاری با سایر افراد یا نهادها برای ایجاد ابزارها و تغییرات جدید به کار می‌رود، با این حال در معماری و طراحی شهری، این مفهوم به همکاری عاملان مختلف نظیر معماران، مشتری‌ها، سرمایه‌گذاران، توسعه‌دهندگان و مدیران محلی برای ایجاد زیرساخت‌های شهری اشاره دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

شاید پرسشی که در اینجا ذهن همه را به خود درگیر کند این باشد که آیا هم‌آفرینی در معماری و طراحی شهری می‌تواند به کسب دانش بیشتر شرکا کمک کند؟ آیا این مفهوم با طراحی مشارکتی متفاوت است؟

تاریخچه پیدایش مفهوم هم‌آفرینی در معماری و طراحی شهری

هم‌آفرینی برای اولین بار در بخش تجارت ظاهر شد که صاحبان کسب و کار از رونق این مفهوم در دهه ۱۹۹۰ خبر داده‌اند و مدعی شده‌اند که ترویج آن طی دهه ۲۰۰۰ به اوج خود رسید. امروزه هم‌آفرینی از محبوبیت بسیار بالایی در حوزه‌های مختلف برخوردار است چرا که مدیران از اهمیت و توانایی مشتری‌های خود در ارائه ایده‌های کارآمد بسیار آگاه شده‌اند. در واقع، مصرف‌کنندگان بهتر می‌توانند به نقاط قوت و ضعف محصولات پی ببرند و تولیدکنندگان را در رفع نواقص احتمالی و تولید محصولات باکیفیت‌تر یاری کنند.

از دوران مدرنیته و حتی قبل از آن، معماران به عنوان شخصیت‌هایی توانمند، روشنفکر و سازش‌ناپذیر شناخته شدند که همواره بین رویکرد خلاق خود و مخالفت‌های جمعی بیرون در کشمکش به سر می‌بردند. امروزه رویکرد معماران با گذشته بسیار متفاوت شده است و این افراد نه‌تنها مانند سابق به مخالفت با ایده‌های دیگران در مورد طراحی‌های خود نمی‌پردازند، بلکه حتی از انتقادات و پیشنهادات شهروندان و سایر ذی‌نفعان به شدت استقبال می‌کنند. در واقع، به دنبال پیچیدگی‌های روزافزون معماری شهری، یافتن رویکردهای جدید و مشارکت با دیگران جهت پیاده‌سازی کارآمدترین پروژه‌ها یک ضرورت برای معماران و طراحان شهری به حساب می‌آید.

جنایده؛ نمونه‌ای موفق در بهره‌گیری از هم‌آفرینی در طراحی و معماری شهری

جنایده یکی از شهرهای جنوب غربی بنگلادش به حساب می‌آید که در امتداد رودخانه Nobogonga واقع شده است. اگرچه این رودخانه منبع بسیار مهمی برای شهر به شمار می‌رود، با این حال سال‌ها اهمیت آن نادیده گرفته شد و آلودگی و خطر سراسر آن را فرا گرفت. مدیران یکی از نهادهای محلی غیردولتی جنایده تصمیم گرفتند این وضعیت را تغییر دهند و رودخانه را به ساکنان شهر برگردانند. معماران، شهردار و ساکنان شهر به پیروی از این تصمیم به گفت‌وگو با یکدیگر پرداختند و عزم خود را جزم کردند مداخلاتی برای احیای رودخانه اعمال کنند که نتیجه اقدامات مشترک آن‌ها به ایجاد فضاهای عمومی قابل دسترسی، باز و پرشور در امتداد رودخانه منجر شد.

طراحی این فضاهای عمومی مهم‌ترین مؤلفه در موفقیت پروژه احیای رودخانه محسوب می‌شود که در پی مشارکت معماران با ساکنان، به ویژه گروه‌های آسیب‌پذیر شامل زنان، کودکان، سالمندان و افراد دارای ناتوانی جسمی شکل گرفت. در واقع، همه این افراد به ارائه ایده‌ها و خواسته‌های خود از فضاهای جدید پرداختند و معماران با الهام از این دیدگاه‌ها تلاش کردند فضاهایی با بیشترین قابلیت دسترسی طراحی کنند تا همه مردم بتوانند با حداقل موانع موجود، در آن‌ها حضور پیدا کنند و از مزایای فضاهای عمومی بهره‌مند شوند. معماران به عنوان افرادی برای تسهیل ارتباطات میان مردم و پیوند آن‌ها با یکدیگر و محیط اطراف عمل کردند و کوشیدند فضاهای عمومی دوستدار تمام مردم را در سواحل رودخانه ایجاد کنند.

بهره‌گیری از هم‌آفرینی برای پروژه‌های عمومی شهری

اغلب رویکردهای کاربر-محور در فضاهای عمومی و جوامع بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد و در پروژه‌هایی با مالکیت شخصی و کوچک، نادیده گرفته می‌شود. در این رابطه، برقراری ارتباط معماران با مشتری بسیار رایج است و نکته قابل توجه این‌که همواره مشتری و کاربر از هویت یکسان برخوردار نیست. بدون شک، معمارانی که برای طراحی و پیاده‌سازی پروژه‌های خود تمام افراد متأثر از پروژه را مورد توجه قرار می‌دهند و آن‌ها را به مشارکت در پیاده‌سازی دعوت می‌کنند، موفق به اجرای پروژه‌هایی با بیشترین کارآمدی می‌شوند.

گروهی از معماران اهل آمستردام، پایتخت هلند، برای پیاده‌سازی یک پروژه مربوط به توسعه مسکن، ساکنان آینده را به ارائه دیدگاه‌ها و نیازهای خود از منازل مسکونی دعوت کردند و تمام تلاش خود را به کار گرفتند بر اساس آن ایده‌ها، خانه‌ها را طراحی کنند. معماران برای طراحی این توسعه مسکونی از رویکرد بازی تتریس بهره گرفتند و به ایجاد سیستم‌هایی از خانه‌های ۳۰ تا ۵۰ متر مربع پرداختند که امکان یکپارچگی عمودی و افقی آن‌ها برای تغییر اندازه، بر اساس نیاز و بودجه ساکنان وجود داشت. طی فرآیند ساخت و ساز، ساکنان آینده به همکاری با معماران برای پیاده‌سازی نیازهای خود و طراحی اتاق‌ها و فضاها پرداختند و در نتیجه سازه‌هایی با بیشترین کارآمدی برای ساکنان آینده به وجود آمد.

هم‌آفرینی؛ فراتر از طراحی مشارکتی

هم‌آفرینی و طراحی مشارکتی هر دو به جنبه‌های طراحی کاربر-محور اشاره دارد و مبتنی بر این باور است که همه مردم می‌توانند در فرآیند طراحی یک پروژه سهیم شوند. طراحی مشارکتی اغلب بر مؤلفه مشارکت متمرکز می‌شود به این معنی که ایجاد یک پروژه مبتنی بر سهیم‌سازی کاربران است. این رویکرد اگرچه مزایای بسیاری به دنبال دارد، با این حال می‌تواند شکل یک مشارکت نمادین را به خود بگیرد و ممکن است تغییراتی واقعی را در پیاده‌سازی پروژه‌ها در پی نداشته باشد. در واقع، در طراحی مشارکتی، معماران در یک مرحله مردم را به ارائه ایده‌های خود دعوت می‌کنند و سپس با بهره‌گیری از آن ایده‌ها، فرآیند پیاده‌سازی پروژه‌ها را ادامه می‌دهند.

هم‌آفرینی به خلاقیت جمعی اشاره دارد که تنها به ارائه ایده‌ها محدود نمی‌شود و سراسر یک پروژه را فرا می‌گیرد. در واقع، در یک پروژه که بر اساس رویکرد هم‌آفرینی پیاده می‌شود، تمام کاربران و سایر افراد دارای توانایی مشارکت، دانش خود را تا پایان بهره‌برداری از پروژه به اشتراک می‌گذارند و تمام نیازهای خود را بیان می‌کنند.

کد خبر 622995

منبع: ایمنا

کلیدواژه: شهرهای جهان کشورهای جهان کلانشهرهای جهان مشارکت شهروندان مشارکت مردمی مشارکت اجتماعي پروژه مشارکتي اخبار جالب اخبار خواندنی ها خواندنی ها پروژه های شهری فضای عمومی فضای شهری فضای عمومی شهر آمستردام بنگلادش طراحی شهری مشارکت شهروندان در طراحی شهر طراحی مشارکتی معماری شهری شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق معماری و طراحی شهری پیاده سازی پروژه ها طراحی مشارکتی ارائه ایده ها فضاهای عمومی هم آفرینی یک پروژه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۴۹۶۱۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۱۷۶ پروژه عمرانی بزرگ مقیاس در زنجان اجرا شد

مدیرکل دفتر امور شهری و شوراهای استانداری زنجان گفت: ۱۷۶ پروژه عمرانی بزرگ مقیاس با اعتبار سه هزار میلیارد تومان در سطح استان اجرا شد.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از زنجان، سعید خلجی، امروز_ چهارشنبه دوازدهم اردیبهشت- در جلسه رسمی و علنی شورای شهر زنجان اظهار کرد: امروز تعریف جدیدی از خدمت در سایه وحدت در شورای اسلامی شهر زنجان به همه ثابت شد و بدون هیچ حاشیه‌ای با تمام قدرت اقدامات لازم در خصوص مسائل شهری را در پیش گرفتند.

وی با بیان اینکه ۱۱۳ عضو شورای شهر در استان در ۲۱ شهر فعالیت دارند، گفت: در بین شوراها، شورای اسلامی شهر زنجان به عنوان شورای برتر انتخاب شد.

مدیرکل دفتر امور شهری و شوراهای استانداری زنجان گفت: شاهد هستیم در بسیاری از موارد خدمات به صورت شبانه‌روزی در حال ارائه است، اگر امروز در شهر ۵۰۰ هزار نفری جمعیت در حال مشاهده این موضوع هستیم که شهر تبدیل به یک کارگاه عمرانی شده به همت شهردار و اعضای شورا بوده است.

خلجی گفت: امروز از ابتدای دولت مردمی سیزدهم نگاه دولت بر مسائل شهری نگاهی منطبق بر کمک بوده است.

وی ادامه داد: در طول دوونیم سال گذسته ناوگان عمومی شهر نوسازی و همچنین ۲۴ دستگاه سنگین تحویل شهرداری‌ها شد.

وی بیان کرد: طبق ماده ۶۸ قانون شهرداری و شورا باید ۴۰ درصد مجموعه درآمد در بخش عمرانی استفاده شود اما در شهر زنجان ۶۰ درصد بودجه در این محل مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مدیرکل دفتر امور شهری و شوراهای استانداری زنجان گفت: از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳ برابر با ۳۶۰ درصد سرانه بودجه شهری افزایش پیدا کرده است، بیش از ۴۵۴ هزار تن آسفالت در سطح شهرهای استان آسفالت‌ریزی شده است که بالای ۸۰ درصد آمار متعلق به شهر زنجان بوده و این امر کام مردم شهر را شیرین کرده است.

وی با اشاره به اینکه ۱۷۶ پروژه عمرانی بزرگ مقیاس با اعتبار سه هزار میلیارد تومان در سطح استان اجرا شد، بیان کرد: ۹۴ میلیون‌متر مربع به فضای سبز شهری اضافه شد و یکی از موفقیت‌های شهرداری همین موضوع بود.

مدیرکل دفتر امور شهری و شوراهای استانداری زنجان با اشاره به اینکه بیش از ۹۱ درصد مصوبات شورای شهر زنجان مصوب و اجرا شده است، گفت: تاکنون مصوبات مشکل‌داری را در شهر شاهد نبودیم.

وی با اشاره به جشنواره شهریار یادآور شد: در چهار شاخص در ۲۱ شهرداری استان مورد شهرداری‌ها مورد ارزیابی قرار گرفتند و شهردار نمونه زنجان انتخاب شد.

کد خبر 749666